Ariaen Aerts Pels, zoon van Aert Pels en Heilwich NN, overleden 1535-1538
Gehuwd met
Merieken NN, overleden < 1535
Bronnen: 1) vpnd.nl, 2) St. Michielsgestel, transcriptie transporten en vernaderingen 1538-1542. Jan Toirkens, 3) St. Michielsgestel, transcriptie transporten en vernaderingen 1557-1566. Jan Toirkens, 4) bhic.nl
In 1496-1497 betalen Ariaen Aerts Pels en Marij uit Den Dungen intredegeld voor toetreding tot de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap. In 1534-1535 wordt doodschuld betaald na de dood van Marij huijsvrouw Ariaen Aerts Pels. In 1535-1536 wordt doodschuld betaald tijdens het leven van Adriaen Airt Pels zoen op die Dungen.
Op 23 april 1538 verklaren Willem Henricks en Henrick van Weert, schepenen in Gestel bij Herlaer, dat is verschenen Henrick zoon wijlen Willem van Eijnde en belooft aan Ariaen Pels zijnde diens zwager, borg te staan voor hetgeen die aan Aert Peeters van de Venne voor hem heeft beloofd en voor het geld dat hij voor hem aan Peter heeft betaald of nog zal betaen. Dat zal hij aan Aert zo betalen dat die daar geen schade door lijdt noch schade zal lijden in het bezit dat Aert na de dood van Ariaen Pels, zijnde zijn schoonvader heeft geerfd tot de tijd toe dat die geldsom is betaald en wel tot nu toe 15 gulden en 7 stuivers.
Op 14 augustus 1538 verklaren Willem Goerts van de Merendonck, Joest Gerits van de Venne en Jan Claessen, schepenen in Gestel bij Herlaer dat is verschenen heer Gerit zoon Adriaen Pels, priester, en verkoopt nu aan zijn broer Aerden zoon Ariaen Pels en aan zijn zwager Herman zoon wijlen Jan Hermans, het door hem geerfde bezit dat hij heeft geerfd na dood van zijn vader en van zijn broer en zusters danwel van andere familieleden. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen.
Op dito verklaren de schepenen uit de vorige akte dat zijn verschenen Aert zoon Adriaen Pels en Herman zoon wijlen Jan Hermans en beloven op onderpand van al hun besit aan heer Gerit zoon Adriaen Pels, priester een bedrag van 100 karolusguldens, te betalen na dood van hun vader Ariaen Pels.
Op 10 mei 1539 zijn voor Joest Gerits van de Venne en Mathijs Willems van Beeck, schepenen van Gestel bij Herlaer, verschenen Aert en Jan, broers en wettige zonen van Ariaen Pels en van diens vrouw Marieken, verder Herman zoon wijlen Jan Hermans als man van Lijsbeth dochter van Ariaen Pels, verder Katarina weduwe van Gijsbert zoon Ariaen Pels met haar voogd, Anna weduwe van Henrick van den Eijnde dochter van Ariaen Pels met haar voogd en hebben een deling gemaakt van het bezit dat ze hebben geerfd na de dood van hun ouders, zijnde een huis, erf, hofstad, hopveld etc. gelegen op de Hoge Poeldonck in de vrijheid van Den Bosch. Nog een huis, tuin, hofstad etc. met een malder en 4 lopenzaad land genoemd de Oude Ecker, de voorste en achterste heide en het ploegrecht op de Bleken, een weiland genoemd de Moesschoot, het land op Heesakker, het hooi in de Rumelsche beemd en een akker genoemd Sleuwenhoeve, samen gelegen in de parochie Gestel zoals hun vader dat steeds heeft gebruikt gehad.
- Aert zoon Ariaen Pels krijgt een huis, erf, tuin, hofstad met boomgaard aan de Poeldonck gelegen in Den Bosch, vrij van alle chijnsen en pachten. Daarvoor zal Aert uit het hopveld in de Poeldonk en het land op de Poeldonck 75 karolusguldens betalen elke gulden van 20 stuivers en nog 50 karolusgulden uit het deel van de Sleuwenhove met het hooi in de Rumelsche beemd.
- Jan zoon wijlen Ariaen Pels krijgt een huis, erf en hofstad met een malder land gelegen in de parochie Gestel aan de Plack (of Plach?). Nog krijgt hij de voorste heide, b.p. de Branse heide, de Bransse straete. Verder krijgt hij het ploegrecht in de Bleken en de weide in het Moerschot, b.p. Wouter Werner, de akker het Moerscot van Spierincks, het Moerscot van Wouter Driessens waarvan eerder werd afgedeeld. Uit dit bezit moet jaarlijks een halve stuiver en 3 moortjens als grondchijns aan de heer van Herlaer worden betaald, nog het 1/3e deel van een erf cijns van 2 pond, waarvan een pond aan het St. Barbara-altaar in de St. Janskerk in Den Bosch en het andere pond aan het grote Begijnhof, nog een rogpacht zoals men dat nog zal bevinden. Verder moet Jan de delen van 2 roedes dijk onderhouden, een roede ervan gelegen op de Herlerscher Dijk van de Hoeijbrugge naar Herlaer, het andere roede gelegen aan de Cleijn Brugge te Gestel zoals Adriaen Pels tijdens diens leven heeft gemaakt en onderhouden.
- Herman zoon wijlen Jan Hermans als man van Lijsbeth dochter wijlen Ariaen Pels krijgt een beemd hooiland gelegen in de Rumelsche Beemden. Nog krijgt hij 50 karolusgulden, elke gulden van 20 stuivers te betalen door zijn zwager Aerden Pels uit het huis op de Poeldonck in de vrijheid van Den Bosch en een stuk akkerland in Sloewehove parochie Gestel, b.p. Willem van Essche, Jan Aben,
- Katarina weduwe van Gijsbert zoon wijlen Ariaen Pels met haar voogd en haar wettige kinderen krijgen een akker genoemd de Oude Ecker, gelegen in de paroichie Gestel te Rumel aan de Plack, b.p. de erfgenamen van Wouter van Beeck, de gemeenschappelijke straat. Nog krijgt ze de achtsterste heide, b.p. de Branssche heide, de heide van Dries Wouter Driessen. Nog krijgt ze 15 karolusguldens elk van 20 stuivers uit het gemeenschappelijke nagelaten bezit, nog 11 karolusguldens uit het huis van Aert Pels op de Poeldonk. Nog krijgt ze een stuk land van 6 lopenzaad gelegen in de parochie Gestel op Heesecker, b.p. Willem Henrick Rutten, Lenaert Aerts, welk stuk land Arien Pels had verkregen van Gijsbert Jan Pels en diens mede-erfgenamen. Uit dit erfdeel moet ze anderhalve oude grote en een slipaert (munt, JT) betalen aan de heer van Herlaer en daarvoor krijgt Katarina een half weiland.
- Anna dochter van Ariaen Pels krijgt een hopveld in de vrijheid van Den Bosch in de Poeldonck, b.p. de gemeenschappelijke weg, Roelof Roelofs. Nog een stuk land op de Hoge Poeldonck, b.p. Theuwen Poeijenborchs, Willem Voet. Die 2 stukken land had Ariaen Pels verkregen van Ariaen Jan Jacop Wuest (?). Uit dit bezit moet jaarlijks een grondchijns van 1 stuiver 1 oort worden betaald aan de hoge rentmeester, nog 1 mud rogge per jaar in Den Bosch te betalen op het begijnhof, nog een cijns van 2 pond aan de begijnen in Den Bosch. Nog krijgt Anna 75 karolusgulden elk van 20 stuivers van haar broer Aerden Pels uit het huis op de Poeldonck.
Verder beloven de delers en hun voogden deze deling altijd gestand te zullen doen. Als er op enig erfdeel meer lasten zouden drukken, zal ieder dat voor het 1/5e deel meebetalen.
Eveneens op 10 mei 1539 verklaren Joest Gerits van de Venne en Mathijs van Beeck schepenen van Gestel bij Herlaer, dat zijn verschenen Aert en Jan, broers en wettige kinderen van wijlen Ariaen Pels, Herman zoon wijlen Jan Hermans als man van Lisbeth dochter van wijlen Ariaen Pels, verder Katarina weduwe van Gijsbert zoon wijlen Ariaen Pels en Anna weduwe van Henrick van den Eijnde, dochter van wijlen Ariaen Pels met haar voogd en verkopen aan Agnes dochter van wijlen Jan Reijners, een stuk hooiland gelegen op de Dungen in de vrijheid van Den Bosch genoemd de Grote Beemd, b.p. Aert Willems, Willem Jan Haijwighen. Dat stuk land had Ariaen Pels eerder gekocht van Roelof Roelofs volgens de schepenbrief. De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen.
Op 4 april 1542 vindt de erfdeling plaats van de 5 kinderen van wijlen Adriaen Pels en diens vrouw Merieken:
- Jan zoon Ariaen Pels krijgt het huis aan de Poeldonck met de tuin etc. gelegen in de vrijheid van Den Bosch op de Dungen. Dit erfdeel moet 150 karolusgulden elk van 20 stuivers aan de andere 4 kinderen geven.
- Aert zoon wijlen Ariaen Pels krijgt een hopveld op de Poeldonck met 5 lopenzaad land met de pachten die daar uit gaan, gelegen in de vrijheid van Den Bosch op de Dungen, b.p. de gemeenschappelijke pad daar, genoemde Aert, Beelken weduwe van Thonis Bogaerts. Nog krijgt hij een stuk land gelegen op de Hoge Poeldonck ter zelfder plaatse als hiervoor, b.p. Anna weduwe van Joachim Roevers, Jan van Zannen, Theuwen Jan Hacken. Verder krijgt Aert 95 karolusguldens elk van 20 stuivers en wel uit het huis en tuin op de Poeldonck dat zijn broer Jan Pels heeft gekregen. Uit dit erfdeel zal Aert jaarlijks een braspenning als grondchijn s betalen aan de hoge rentmeester en verder alle andere lasten die er op drukken.
- Anna dochter Ariaen Pels krijgt het akkerland gelegen in de parochie Gestel op Heesakker, b.p. Willem Henricks, de gemeijnte, Lenaert Aerts, de gemeenschappelijke weg, de Putakker, Claes Spierincks. Nog krijgt ze een akker genoemd de Ouden Ecker, gelegen in de parochie Gestel, b.p. Herman Janssen en meer anderen, de erfgenamen van Wouter van Beeck, de gemeenschappelijke straat. Nog krijgt ze een stuk heigrond, gelegen in de parochie Gestel in de Branssche heide, b.p. Dries Wouter Driessen, Herman Janssen, Floris van Os. Verder krijgt Anna van het huis aan de Plack dat aan Herman Janssen is toebedeeld een bedrag van 30 gulden van elk 20 stuivers en nog een
bedrag van 5 gulden uit het huis op de Donck met de tuin dat aan Jan Pels werd toebedeeld. - De 4 wettige kinderen van Gijsbert Pels zoon wijlen Adriaen Pels, te weten Matheus, Lisbeth, Yda en Gijsbert, krijgen het land genoemd de Slouwenhove gelegen in de parochie Gestel met het hooiland in de Rumelsche Beemden met de pachten daar uit gaande, zoals Adriaen Pels die Slouwenhove in gebruik had, b.p. Jan Claes Janssen, Gerit de mesmaker, de zusters van Orthen. Hieruit jaarlijks 2 oude groten te betalen aan de heer van Herlaer als grondchijns. Verder krijgen ze uit het huis en de hoeve op de Poeldonck 50 karolusguldens van elk 20 stuivers.
- Herman Janssen als man van Lisbeth dochter wijlen Ariaen Pels krijgt het huis erf etc. gelegen in de parochie Gestel genoemd aan de Placke, b.p. de gemeenschappelijke straat, Bernaert Aerts, Anna dochter Ariaen Pels. Hieruit jaarlijks de 2/3e delen van 4 mud rogge te betalen. Als er meer moet worden betaald zal dat aan Herman worden vergoed. Nog elk jaar 8 stuivers te betalen als grondchijn aan de heer van Herlaer, nog het 1/3e deel van 2 pond paijment als cijns. Herman zelf krijgt in het derde jaar een malder rog als erfpacht. Nog krijgt Herman de weide in ´t Moorschot in de parochie Gestel, b.p. de erfgenamen van Jacob Ghijsels, de erfgenamen van Henrik Dachueres (?)
met meer anderen, Wouter van Beeck, Wouter Werners. Nog krijgt hij een stuk land gelegen aan de Plack aen de Branssche Heide in de parochie Gestel, b.p. de Branssche Heide, Anna dochter van Ariaen Pels, de erfgenamen van Wouter van Beeck, de gemeenschappelijke straat. Nog krijgt hij een ploegrecht op de Bleken in de parochie van Gestel. Uit dit erfdeel moet Herman jaarlijks 2 chijnshoenderen aan de heer van Herlaer betalen. Nog moet Herman uit zijn erfdeel 30 karolusguldens van elk 20 stuivers betalen aan Anna dochter van Ariaen Pels uit het huis en erf aan de Plack.
De delers doen over en weer afstand van aanspraken op elkaars erfdeel en beloven dat ze de deling altijd gestand zullen doen. Ieder van de delers, ook namens hun echtgenoote, zullen alle lasten op het eigen erfdeel zo betalen dat de erfdelen van de anderen ervoor zijn gevrijwaard. Als iemands erfdeel minder waard wordt of er meer lasten op drukken
zullen ze dat samen betalen, elk voor 1/5e deel. Het huis aan de Plack zal de huur ontvangen van Dirck Vilt en de pacht te betalen zonder bedrog. De vervallen pachten zullen worden betaald door diegene die ze schuldig is en ieder zal zijn deel daarvan betalen zoals die het bezit tot nu toe gebruikt heeft en heeft aanvaard na de dood ban Ariaen Pels. Het geld dat men bij moet leggen zal men samen betalen voor a.s. St. Bavodag. Nog beloven de erfgenamen de ´croenen´ (geldkronen?, JT) te betalen die Ariaen Pels zaliger gedachtenis als gedaagde aangenomen zou hebben en waarover ze met het dorp twisten. Ze zullen dat betalen samen met de kosten aan diegene die ermee wordt belast en alle kosten en verlet ook samen.
Uit dit huwelijk:
1 Aert Ariaen Pels
2 Jan Ariaen Pels
3 Heijlwig Ariaen Pels, overleden < 1524
4 Lijsbeth Ariaen Pels, overleden > 19 oktober 1563. Gehuwd met Herman Jan Hermans, overleden < 19 oktober 1563
6 Anna Ariaen Pels. Gehuwd met Henrick Willem van Eijnde, overleden 1538-1539
7 Gerrit Ariaen Pels, priester